: Podr� z Sarajewa do Belgradu

Start

Seungri — strony, Obrazki i wiele więcej na WordPress

Osiem godzin jazdy, cztery zmiany lokomotywy i dwie kontrole paszportowe – tak wygl�da podr� z Sarajewa do Belgradu.

Po osiemnastu latach w by�ej Jugos�awii przywr�cono po��czenie kolejowe, kt�re ��czy nie tylko miasta, ale i ludzi.

Kiedy 68-letnia dzi� Vera Bagur ostatni raz wsiada�a do tego poci�gu, w�a�nie zaczyna�o si� obl�enie Sarajewa. Linia kolejowa by�a jedn� z rzeczy, kt�ra ��czy�a muzu�man�w, Serb�w i Chorwat�w. Ale ta jedno�� w�a�nie ust�powa�a miejsca przemocy. Vera zrozumia�a to, kiedy wbrew poleceniom konduktora wychyli�a si� przez okno, �eby zobaczy� czo�gi jad�ce po polach niezebranej kukurydzy.

– Wtedy zrozumia�am, �e sprawa jest powa�na – m�wi. Dzi�, po 18 latach, linia Sarajewo-Belgrad zosta�a przywr�cona. Osobom takim jak Vera decyzja ta daje nadziej� na normalno��. – My�l�, �e damy rad� – stwierdza z optymizmem kobieta.

Dla Serb�w, Chorwat�w i Bo�niak�w, kt�rzy zgromadzili si� w zadymionym wagonie restauracyjnym, by wznosi� niezliczone toasty, powr�t poci�gu oznacza, �e wymuszona izolacja od Europy i reszty �wiata wreszcie dobiega ko�ca.

Od 19 grudnia obywatele Serbii, Czarnog�ry i Macedonii po raz pierwszy od czasu upadku Jugos�awii mog� podr�owa� do kraj�w Unii Europejskiej bez wiz. Serbia – do niedawna mi�dzynarodowy parias – ubiega si� o cz�onkostwo w Unii. Po latach izolacji powr�t Ba�kan�w do zachodniego �wiata wydaje si� zatem ca�kiem bliski.

Tyle �e region – podobnie jak poci�g z Sarajewa do Belgradu – nie jest jeszcze ca�kowicie zintegrowany. �eby sk�ad m�g� przejecha� przez podzielone terytorium by�ej Jugos�awii, potrzeba czterech lokomotyw – ka�da od innego przedsi�biorstwa kolejowego. Pasa�erowie musz� si� przygotowa� na dwie kontrole paszportowe i ponad o�miogodzinn� podr� na dystansie niespe�na 500 kilometr�w.

To rozbicie wida� r�wnie� w polityce. Nierozwi�zana kwestia Kosowa jest nie tylko powa�n� przeszkod� dla jedno�ci, ale tak�e �r�d�em niepokoj�w w regionie. Wzrost nastroj�w nacjonalistycznych przed wyborami powszechnymi w Bo�ni i Hercegowinie oznacza pog��bianie si� podzia��w, a nawet gro�b� powrotu przemocy.

– Najbardziej niepokoi mnie to, �e po raz pierwszy od lat polityczne napi�cie wp�ywa na spo�ecze�stwo – zdradza Srecko Latal, analityk ds. Bo�ni i Hercegowiny w Mi�dzynarodowej Grupie Kryzysowej (ICG), organizacji pozarz�dowej, kt�rej zadaniem jest zapobieganie konfliktom. – To dobrze, �e mi�dzy Sarajewem a Belgradem zn�w kursuje poci�g. Obawiam si� jednak, �e nie b�dzie mia� zbyt wielu pasa�er�w, dop�ki problemy Ba�kan�w nie zostan� rozwi�zane – prognozuje Latal.

Mimo to w pierwszych dniach stycznia wagony zape�ni�y si� podr�nymi, kt�rzy jechali odwiedzi� znajomych i bliskich w okresie prawos�awnych �wi�t Bo�ego Narodzenia.

56-letni Rajko Zeljaja, prawos�awny Serb, kt�rego �ona jest katoliczk�, zacz�� podr� w Mostarze, sk�d dojecha� do Sarajewa autobusem. – Tam obchodzi�em jedne �wi�ta, a teraz jad� do mojej matki w Serbii na kolejne – chwali si� Rajko. – Mog� sobie zmienia� lokomotywy do woli, ale nas nie zmieni� – dodaje.

Kasjerka na stacji nie przyjmuje kart kredytowych, a wszystkie bilety wypisuje r�cznie. Podr� do Belgradu i z powrotem kosztuje oko�o 45 dolar�w. Za samolot trzeba zap�aci� sze�� razy wi�cej.

W latach 1992-1995 niemal ca�a infrastruktura kolejowa w Bo�ni zosta�a zniszczona w wyniku dzia�a� wojennych. – Najtrudniejsze do naprawienia by�y mosty o ��cznej d�ugo�ci ponad 16 kilometr�w – m�wi Narcis Dzumhur, dyrektor przedsi�biorstwa kolejowego w Sarajewie.

21-letni Sasa Mehmedagi� wsiad� do poci�gu wraz z dwoma kolegami w mie�cie Doboj. To tu, ju� po przekroczeniu wewn�trznej granicy w Bo�ni mi�dzy Federacj� Muzu�ma�sko-Chorwack� a Republik� Serbsk�, nast�pi�a pierwsza zmiana lokomotywy. W czasie wojny Doboj by� miejscem walk i czystek etnicznych. Mehmedagi� sp�dzi� ponad dwa lata w Szwecji jako uchod�ca.

– Moim zdaniem m�odzi ludzie rozumiej�, �e nacjonalizm i rasizm jest z�y, bo jeste�my ulepieni z tej samej gliny – m�wi Sasa. – Jestem p�-muzu�manem i p�-Serbem i jestem z tego dumny – dodaje.

Jego koledzy zaznaczaj�, �e nie chc� ju� by� okre�lani wed�ug przynale�no�ci etnicznych czy religijnych. S� po prostu Bo�niakami. Wierz�, �e ich pokolenie by�oby w stanie wznie�� si� ponad podzia�y, kt�re popchn�y ich rodzic�w do wojny, gdyby tylko polityczni przyw�dcy przestali podgrzewa� atmosfer� dla w�asnych zysk�w.

M�odzie� marzy jednak przede wszystkim o lepszej sytuacji ekonomicznej i swobodzie podr�owania. – Czujemy si� jak w wi�zieniu – stwierdza 20-letni Predrag Bozanovi�. Jest jednym z najlepszych przyjaci� Sasy, chocia� jego ojciec zgin�� podczas walk po stronie bo�niackich Serb�w.

Predrag zauwa�a, �e w czasach Jugos�awii jego matka mog�a je�dzi� do w�oskiego Triestu, by w ramach kaprysu kupi� sobie d�insy. Dla r�wie�nik�w jej syna jedyn� szans� na kontakt ze �wiatem zewn�trznym s� gry internetowe.

Starsi pasa�erowie wspominaj� imprezow� atmosfer�, jaka panowa�a w ekskluzywnym Ekspresie Olimpijskim podczas igrzysk w Sarajewie. Nowy sk�ad trudno nazwa� luksusowym.

Wagony nie pasuj� do siebie, bo nale�� do r�nych firm (Chorwacja zapewni�a lokomotyw� do przejazdu przez jej terytorium, ale wci�� nie da�a wagonu pasa�erskiego.) Pali� mo�na w cz�ci restauracyjnej na terenie Bo�ni i Serbii, ale nie w czasie przejazdu przez Chorwacj�.

– Problemy techniczne i ekonomiczne okaza�y si� trudniejsze do przezwyci�enia ni� podzia�y polityczne – uwa�a Slobodan Rosi�, dyrektor Zarz�du Serbskich Kolei. Ostatnie dwa lata by�y okresem intensywnych negocjacji i dyskusji pomi�dzy stronami zaanga�owanymi w projekt przywr�cenia po��czenia. �adna z nich nie oczekiwa�a, �e linia przyniesie natychmiastowe zyski. – To jest bardzo dobre rozwi�zanie pod wzgl�dem psychologicznym – przekonuje Rosi�.

Najlepszym potwierdzeniem jego s��w jest nastr�j panuj�cy w wagonach. 59-letni Zeljko Bilanovi� wspomina mi�e chwile sp�dzone w poci�gu przed wojn�: picie, wsp�lne �piewy w wagonie restauracyjnym, obserwowanie ludzi, kt�rzy w czasie podr�y zawi�zywali nowe przyja�nie, a czasem znajdowali mi�o��.

W 1993 roku Bilanovi� – ekonomista i publicysta – do��czy� do �ony i dzieci w Pary�u, gdzie jako uchod�ca zajmowa� si� malowaniem mieszka�. Teraz razem z �on� postanowi� odwiedzi� Sarajewo i Belgrad. Jego zdaniem przywr�cenie po��cze� to dobry znak w czasach impasu. – To jest poci�g nadziei – podsumowuje Bilanovi�.

Autor: Nicholas Kulish
New York Times

�r�d�o: Onet.pl Podr�e

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

funlifepok.htw.pl

Podstrony

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Seungri â strony, Obrazki i wiele więcej na WordPress